Eitan Bernath, ngôi sao TikTok mới bước sang tuổi 19. (Ảnh: NYT)

Eitan Bernath, ngôi sao TikTok 19 tuổi với hơn 1,6 triệu người theo dõi (follower), bắt đầu đăng video nấu ăn lên nền tảng từ năm 2019. Như nhiều đầu bếp Gen Z khác, cậu tự học nấu ăn thông qua YouTube và Food Network. Cậu chia sẻ những món mình làm ra trên Instagram song không gây được chú ý.

Tuy nhiên, chỉ trong vòng 24 giờ sau khi đăng video TikTok đầu tiên, cậu đã thu được hàng ngàn follower. Bernath sau đó bắt đầu chia sẻ các công thức ngắn gọn, dễ làm để các đầu bếp nghiệp dư khác và bạn bè cùng trang lứa làm theo. Những video này nhanh chóng nổi tiếng.

“TikTok là điều vĩ đại nhất xảy ra trong sự nghiệp của tôi, thú thực nó là lý do vì sao tôi được như ngày nay”, Bernath nói.

Năm 2018, khi TikTok chính thức chào sân tại Mỹ, nó đã vô cùng phổ biến trên thế giới, chủ yếu nhờ video hát nhép và thử thách nhảy múa. Song, nội dung nấu ăn bùng nổ vào đầu năm 2020 khi hàng triệu người mắc kẹt tại nhà trong thời gian phong tỏa và nấu nướng trở thành thú vui giết thời gian. Video kèm hashtag #TikTokFood đạt tổng cộng 25,2 tỷ lượt xem. Một video hướng dẫn làm bánh Oreo với 3 nguyên liệu hút tới 42,1 triệu lượt xem.

TikTok khai sinh thế hệ ngôi sao ẩm thực mới, những người không mất nhiều năm trong nhà bếp chuyên nghiệp hay chưa từng xuất hiện trên các tạp chí uy tín. Họ cũng thường trình diễn các món mà họ tìm thấy công thức trên mạng thay vì tự sáng tạo. Họ trở nên nổi tiếng một cách thần tốc.

Theo Eunice Shin, Giám đốc Truyền thông và giải trí của hãng Prophet, điểm nổi bật của TikTok so với mọi nền tảng khác là tốc độ. Nếu một video nào đó lan tỏa, bạn chỉ cần vài tháng để đạt vài triệu follower. Nếu đi theo cách truyền thống, rất khó để làm được như vậy.

Không ai chớp cơ hội nhanh hơn Gen Z. Jad Dayeh, Giám đốc Truyền thông kỹ thuật số công ty tài năng WME, nhận định xu hướng hiện nay là ngày càng nhiều người trẻ làm nên tên tuổi cho mình nhờ đón nhận TikTok.

Nhiều ngôi sao Gen Z trên FoodTok – cộng đồng ẩm thực của TikTok – băn khoăn vì sao phải đổ mồ hôi tại các nhà hàng khi họ có thể tự xây dựng thương hiệu trực tuyến. Những người khác bỏ việc để theo đuổi sự nghiệp sáng tạo nội dung toàn thời gian. Một số còn kiếm tiền qua các quỹ dành cho nhà sáng tạo của TikTok, qua quảng cáo, tài trợ.

Họ kiếm được từ vài đồng tới hàng triệu USD. Chẳng hạn, Addison Easterling, người chuyên về nội dung đời sống, kiếm hơn 5 triệu USD trong năm 2020, theo tạp chí Forbes. Tabitha Brown, đầu bếp chuyên món chay, có hơn 4,7 triệu follower trên TikTok và sắp ra mắt cuốn sách riêng vào mùa thu này. Christian Paul, một thợ làm bánh với hơn 1,3 triệu follower TikTok, mở một dòng kẹo chocolate riêng.

Vài người tiết lộ hiện tại thu nhập của họ lên tới 6 chữ số. Sau cùng, điều họ mong muốn là khởi nghiệp, dù là ra mắt dòng đồ dùng nhà bếp riêng, xuất bản sách nấu ăn hay mở nhà hàng. Điều họ không muốn là làm thuê cho người khác.

Theo ông Bernath, họ biến nhược điểm không được đào tạo bài bản thành chìa khóa thành công. Những người chuyên nghiệp có kiến thức sâu rộng nhưng cách TikTok và Gen Z dạy nấu ăn lại quen thuộc hơn. Phản hồi mà ông thường nghe nhất là: “Nếu cậu Eitan 18 tuổi nấu món này dễ thế, tôi cũng có thể”.

Mọi nền tảng đều tiên phong một loạt nội dung ẩm thực mới. Facebook và BuzzFeed Tasty mở ra kỷ nguyên các công thức dễ thực hiện thông qua đôi tay thoăn thoắt, YouTube cung cấp nhiều vlog nấu ăn cầu kỳ. TikTok lại mang tới cảm giác như người đầu bếp đang ngồi trước mặt bạn chế biến. Nó giống như bạn gọi FaceTime với bạn bè trong khi họ làm bữa tối. Kết quả là các clip vô cùng phổ thông, đơn giản để bắt chước. Hầu như các đầu bếp TikTok đều nấu ăn trong bếp của họ, rất dễ bắt gặp người khác trong khung hình.

Newton Nguyen, một trong các ngôi sao ẩm thực nổi nhất TikTok với gần 7 triệu follower. (Ảnh: NYT)

Ahmad Alzahabi - 24 tuổi, 3,7 triệu follower TikTok – cho rằng các công thức trên mạng xã hội khác dù bắt mắt nhưng bạn sẽ không bao giờ làm theo. TikTok giúp họ ghi lại cảnh gia đình gặp mặt, các món chế biến tại nhà và không cần đẹp mắt.

Một điểm nữa là TikTok khiến cho việc sáng tạo nội dung đơn giản hơn nhiều. Người dùng tải video có độ dài tối đa 1 phút, cài đặt âm thanh, thêm thẻ tiêu đề, chú thích, hiệu ứng vui nhộn như phóng to, hoán đổi gương mặt. Nếu biên tập video YouTube cần đến phần mềm chỉnh sửa video thứ ba, người dùng TikTok chỉ cần quay, chỉnh sửa và đăng ngay trên điện thoại. TikTok còn cho phép các người dùng nổi tiếng sắp xếp video thành bộ sưu tập, chẳng hạn công thức bánh, ý tưởng bữa tối và các tính năng khác như livestream.

Thuật toán trứ danh của ứng dụng biến một người trở thành hiện tượng chỉ sau một đêm. Trên TikTok, cách người dùng xem video phổ biến nhất là trên trang “Dành cho bạn”. Thuật toán được lập trình để cấp nội dung bất tận dựa trên những gì họ đã xem, tương tác trong quá khứ. Chẳng hạn, nếu thuật toán cho rằng bạn thích xem món Á, nó sẽ hiển thị nhiều video như vậy hơn.

Với các nhà sáng tạo nội dung ẩm thực, kết quả vô cùng lạc quan. Cũng như FoodTok cất cánh từ dịch bệnh, nhiều ngôi sao TikTok cũng nổi lên khi họ ở nhà. Halle Burns, 19 tuổi, mới chỉ làm video nấu món chay từ mùa xuân năm ngoái. “Tôi chẳng có việc gì để làm nên bắt đầu làm video nấu ăn”. Một năm sau, cô đã có hơn 1,8 triệu follower.

Brandon Skier, 28 tuổi, bắt đầu kênh nấu ăn trên TikTok sau khi nhà hàng anh làm việc đóng cửa vì Covid-19. Như nhiều đồng nghiệp khác, Skier theo học các trường nấu ăn và dùng kỹ năng truyền thống để dạy mọi người cách làm một bữa ăn “5 sao” tại nhà. Tuy nhiên, theo phong cách TikTok, anh giữ công thức dễ hiểu nhất cho người mới bắt đầu. Skier không có kế hoạch quay lại nhà hàng.

Một vài đầu bếp TikTok đã lấn sân Hollywood, chẳng hạn Bernath ký hợp đồng với WME năm 2020 và tham gia chương trình “The Drew Barrymore Show” với tư cách chuyên gia ẩm thực. Cậu chuyển sang thuê một căn hộ lớn hơn để quay video, thay vì quay trong bếp nhà mình. Thậm chí, cậu còn mở một công ty sản xuất với 3 nhân viên toàn thời gian và dự kiến tuyển thêm.

Newton Nguyen, một TikToker gốc Việt 22 tuổi với hơn 6,9 triệu follower, gần đây chuyển tới Los Angeles để theo đuổi sự nghiệp ngôi sao mạng xã hội. Anh hi vọng một ngày nào đó có thể mở chương trình du lịch ẩm thực riêng hay viết một cuốn sách dạy nấu ăn. Nguyen cho biết, nhiều công thức của mình đến từ Internet, chẳng hạn từ story của một người bạn trên Instagram.

Ông Alzahabi nhận xét các ngôi sao TikTok Gen Z sáng tạo hơn khi ở trong bếp, thường nấu các món từ các nền văn hóa khác nhau hay pha trộn phong cách. Ngược lại, thế hệ “già” hơn lại thường nghĩ chỉ có một cách cố định.

Khi một khán giả “nâng trình” nấu ăn, họ lại tự mở kênh riêng. Ông Skier cho biết các tên tuổi mới trong làng ẩm thực xuất hiện hàng ngày nhờ TikTok. “Một số bạn của tôi đang trong quá trình bùng nổ. Họ mới bắt đầu tháng trước. Nếu làm nội dung tốt và nấu ăn ngon, bạn cũng có thể bùng nổ”.

Du Lam (Theo NYT)

Cô gái xinh đẹp bị "hủy hoại nhan sắc" vì học theo mẹo làm đẹp trên TikTok

Một cô gái 21 tuổi người Úc đã phải trả giá đắt khi học theo mẹo làm đẹp được chia sẻ trên mạng xã hội TikTok.