Chính phủ vừa có báo cáo về tình hình nợ công năm 2021 và dự kiến năm 2022 gửi các Đại biểu quốc hội.

Năm 2021 nợ công vẫn trong ngưỡng an toàn

Theo báo cáo, trong 9 tháng đầu năm 2021, Chính phủ đã thực hiện huy động 298.758 tỷ đồng. Dự kiến tổng khối lượng huy động vốn của Chính phủ cả năm 2021 khoảng trên 514 nghìn tỷ đồng, bằng 82,4% so với kế hoạch; trong đó chủ yếu vay trong nước với khoảng 463 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 87,8% tổng huy động của Chính phủ.

Nợ công vẫn trong ngưỡng an toàn, nhưng hiệu quả sử dụng vốn vay cần được nâng lên. Ảnh: Lương Bằng

Tổng trả nợ của Chính phủ 9 tháng đầu năm 2021 là hơn 289,3 nghìn tỷ đồng. trong đó trả nợ trực tiếp khoảng 270.793 tỷ đồng, trả nợ cho vay lại khoảng 18.534 tỷ đồng.

Tổng trả nợ của Chính phủ năm 2021 dự kiến khoảng 365.932 tỷ đồng (92,8% kế hoạch) , trong đó trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 338.415 tỷ đồng (92,4% kế hoạch); trả nợ nước ngoài của các dự án cho vay lại 27.517 tỷ đồng, bằng (97,3% kế hoạch).

“Việc thực hiện nghĩa vụ các khoản trả gốc, lãi của Chính phủ đầy đủ, đúng hạn theo cam kết, dự kiến không quá 25% thu NSNN theo mức trần Quốc hội cho phép”, báo cáo đánh giá.

Dự kiến năm 2021, nợ công khoảng hơn 3,7 triệu tỷ đồng, bằng 43,7% GDP.  Nợ Chính phủ khoảng 3,35 triệu tỷ đồng, bằng 39,5% GDP. Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với thu NSNN khoảng 24,8%.

Dự kiến năm nay, nợ trong nước của Chính phủ chiếm khoảng 67,5% tổng dư nợ Chính phủ (tăng so với mức 63,8% cuối năm 2020), nợ nước ngoài của Chính phủ chiếm 32,5%.

Sau khi điều chỉnh GDP, các chỉ tiêu nợ công của Việt Nam đã thấp hơn trước.

Điều đáng chú ý là, năm 2021 việc trả nợ các khoản vay của Chính phủ được tổ chức thực hiện chặt chẽ và đảm bảo đúng hạn, bao gồm cả nghĩa vụ nợ trực tiếp của Chính phủ và nghĩa vụ nợ cho vay lại, không để xảy ra tình trạng nợ quá hạn.

Theo đánh giá của Chính phủ, nhìn chung mặt bằng lãi suất nợ nước ngoài của Chính phủ vẫn duy trì ở mức thấp, bình quân gia quyền khoảng 1,6%/năm (do 98% khoản vay nước ngoài có điều kiện ODA, ưu đãi).

Đối với nợ trong nước, dự kiến lãi suất bình quân gia quyền của danh mục nợ Chính phủ tính đến cuối năm 2021 ở mức 4,7%/năm, giảm đáng kể so với mức 6,6%/năm vào năm 2016.

Song, báo cáo của Chính phủ lưu ý trường hợp GDP năm 2021 không đạt mức dự báo sẽ có tác động đến bội chi ngân sách nhà nước và các chỉ tiêu an toàn nợ công và nợ nước ngoài của quốc gia trong năm 2021.

Năm 2022 vay hơn 571 nghìn tỷ đồng

Theo báo cáo, tổng mức dự kiến huy động vốn ODA, vay ưu đãi giai đoạn 2021-2025 là lớn, gấp 1,6 lần số huy động trong giai đoạn 2016-2020; điều kiện huy động vốn ngày càng khó khăn. Sau khi Việt Nam đã tốt nghiệp nguồn vay ODA của WB và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), các nhà tài trợ có những thay đổi trong chính sách cho vay so với giai đoạn trước.

Chính phủ dự kiến nhiệm vụ huy động vốn vay năm 2022 ở mức 571.014 tỷ đồng, bao gồm: vay bù đắp bội chi ngân sách Trung ương 347.900 tỷ đồng; vay để trả nợ gốc của NSTW 196.149 tỷ đồng; vay về cho vay lại 26.965 tỷ đồng.

Chính phủ dự kiến huy động vay nước ngoài khoảng 68.088 tỷ đồng từ các thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài đã ký kết, số còn lại 502.926 tỷ đồng vay trong nước, chủ yếu là phát hành TPCP.

Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ năm 2022 khoảng gần 300 nghìn tỷ đồng, trong đó trả nợ gốc khoảng 196.149 tỷ đồng và trả nợ lãi khoảng 103.668 tỷ đồng; bằng khoảng 21,2% so với thu ngân sách nhà nước.

Nghĩa vụ trả nợ vay về cho vay lại khoảng 36.370 tỷ đồng (trả gốc khoảng 27.208 tỷ đồng, trả lãi khoảng 9.162 tỷ đồng).

Tại thời điểm hiện nay, dự kiến trong năm 2022 Chính phủ không bảo lãnh mới cho các chương trình, dự án để vay vốn trong nước, nước ngoài.

Trong bối cảnh huy động vốn trong nước giai đoạn tới còn khó khăn, thực hiện huy động tối đa các nguồn lực trong nước khác; trường hợp nguồn lực trong nước vẫn thiếu hụt đáng kể so với nhu cầu bù đắp bội chi cho đầu tư phát triển, trả nợ gốc và cơ cấu lại danh mục nợ, Chính phủ nghiên cứu phát hành trái phiếu quốc tế khi điều kiện thị trường thuận lợi, đảm bảo nguyên tắc đa dạng hóa nguồn vốn và phương thức vay trong nước và ngoài nước tại Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội.

Trong trường hợp tăng trưởng GDP tích cực đạt chỉ tiêu Quốc hội giao, dự báo đến cuối năm 2022 nợ công khoảng 43-44%% GDP, nợ Chính phủ khoảng 40-41% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia khoảng 40-41% GDP; nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với thu NSNN khoảng 21-22%.

Lương Bằng

Tiền đi vay chuyển về tiêu không hết, 9 bộ xin trả lại 8.000 tỷ

Bộ Tài chính đã nhận được 9 văn bản của các bộ, ngành đề nghị trả lại kế hoạch vốn với tổng giá trị là 8.054 tỷ đồng.