Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ, Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí của năm. Tiết Thanh minh đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày.

Người xưa chọn ngày đầu của tiết Thanh minh để làm Tết Thanh Minh. Vào dịp này, mọi người thường tiến hành tảo mộ, sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên, dòng tộc cho sạch sẽ. 

Tuy không phải là một dịp Tết lớn nhưng Tết Thanh minh lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, gắn liền với phong tục truyền thống của người dân Việt Nam. 

Thế nên, ngoài những lễ vật và việc làm cần chuẩn bị, mọi người cũng nên chú ý tới những điều kiêng kỵ vào dịp Tết Thanh minh để mọi việc luôn hanh thông, gặp nhiều may mắn.

Đầu tiên, vào ngày này, mọi người không nên tổ chức hỉ sự. Tết Thanh minh là dịp con cháu hướng về nguồn cội, tưởng nhớ ông bà tổ tiên, tỏ lòng hiếu kính, nhớ thương người đã khuất. 

Thế nên, người dân không nên tổ chức những việc hỉ như đám cưới, sinh nhật, tân gia… vào ngày này.

Người dân đi tảo mộ, tưởng nhớ tổ tiên vào dịp Tết Thanh minh. (Ảnh: Báo Lao Động).

Vào Tết Thanh minh, mọi người không nên để tóc phủ trước trán hay mua giày mới. Theo quan niệm dân gian, tiết Thanh minh còn được gọi là “tiết Quỷ”.

Người xưa cho rằng, trán là cánh cửa vận mệnh của con người, là nơi đèn thần soi rọi, không nên để tóc che phủ. Điều này lại càng cần phải được chú ý vào“tiết Quỷ”.

Thế nên, vào dịp Tết Thanh minh mọi người nên để tóc tai gọn gàng, vầng trán không bị tóc che phủ để hóa giải vận xui, đón nhận điều may mắn.

Vào ngày này, việc mua giày mới cũng được người xưa xem là điều không may. Bởi, trong tiếng Hán, chữ “hài” (giày) và chữ “tà” đồng âm. Thế nên, có quan niệm cho rằng, mua giày vào ngày này sẽ không may mắn, dễ bị tà ma theo đuổi.

Một trong những hoạt động ý nghĩa và quan trọng nhất vào Tết Thanh minh là đi tảo mộ gia tộc, tổ tiên. Tuy nhiên, khi tiến hành hoạt động này, người dân cũng cần chú ý nhiều điều kiêng kỵ.

Theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà, khi đi tảo mộ vào dịp Tết Thanh minh, chúng ta không nên đi cúng tế ở nơi hẻo lánh, tốt nhất nên đi những con đường mà mọi người hay đi để tránh gặp nguy hiểm nhất là người yếu bóng vía, người huyết áp thấp.

Hơn nữa, theo quan niệm phong thủy, đi đến những nơi như vậy sẽ dễ nhiễm tà khí, nếu như thật sự cần đi thì nên đi cùng nhiều người.

Ngoài ra, tảo mộ là khoảng thời gian người thân tụ tập lại với nhau, lúc này cần chú ý không được chụp ảnh tập thể ở xung quanh mộ.

Chuyên gia phong thủy này cũng lưu ý thêm rằng, khi tảo mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ. Thứ nhất là để tỏ lòng kính trọng với những người đã khuất, thứ hai là để xem xét tình hình của mộ.

Nếu như xung quanh mộ có nước (nước có thể vào bên trong hoặc vũng nước rất sát mộ) sẽ có ảnh hưởng không tốt cho vận thế của  người đời sau.

Hà Nguyễn (tổng hợp)

Những điều nên làm trong Tết Thanh minh

Ngoài những điều kiêng kỵ cần chú ý, trong dịp Tết Thanh minh, mỗi gia đình cũng nên thực hiện các việc dưới đây để cả năm được an vui, may mắn.

Bài cúng Tết Thanh minh năm 2022

Tết Thanh minh 2022 nhằm vào thứ Ba ngày 5/4 Dương lịch, tức ngày 5/3 Âm lịch. Vào ngày này, con cháu sẽ đi tảo mộ để thể hiện lòng thành kính với ông bà tổ tiên. 

Tết Hàn thực có phải là Tết Thanh minh?

Nhiều người nghĩ rằng Tết Hàn thực và Tết Thanh minh là một nhưng thực chất, đây là hai dịp lễ khác nhau.

Mâm lễ cúng Tết Thanh minh đầy đủ, chi tiết

Vào dịp Tết Thanh minh, người Việt Nam thường sắp xếp thời gian để dọn dẹp phần mộ của người đã khuất, hay còn gọi là tảo mộ.