Báo cáo của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT) cho thấy, điều là một trong những nhóm hàng chủ lực của nông nghiệp, có giá trị xuất khẩu tăng mạnh từ đầu năm đến nay. Cụ thể, xuất khẩu hạt điều 5 tháng đầu năm 2021 đạt 216 nghìn tấn, thu về 1,29 tỷ USD, tăng 18,3% về khối lượng và tăng 4,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.

Theo đó, Mỹ, Trung Quốc và Hà Lan là ba thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần lần lượt là 26,5%, 16,7% và 9,8% tổng giá trị xuất khẩu hạt điều.

Tuy nhiên, báo cáo này cũng chỉ ra thực tế, lượng hạt điều nhập khẩu đang tăng kỷ lục.

Chỉ trong vòng 5 tháng đầu năm, Việt Nam đã nhập khẩu 1,4 triệu tấn hạt điều, trị giá 2,2 tỷ USD, tăng tới gần 237% về khối lượng và tăng 273% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Nhập khẩu điều từ Campuchia tăng cao bất thường

Campuchia, Tanzania và Bờ Biển Ngà là ba thị trường cung cấp hạt điều chính cho Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2021 với 92,1% thị phần. Đáng chú ý, nhập khẩu hạt điều từ Campuchia tăng tới 576,8%.

Trước thông tin nhập khẩu điều từ Campuchia tăng bất thường, trao đổi với báo chí, Tổng Thư ký Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Đặng Hoàng Giang cho biết, Hiệp hội cũng bất ngờ về sự tăng trưởng bất thường về nhập khẩu điều từ Campuchia và đang rà soát lại trong các doanh nghiệp hội viên.

Mặt khác, năm 2017, VINACAS có ký kết hợp tác để hỗ trợ Campuchia nâng sản lượng điều lên 1 triệu tấn vào năm 2025.

Ông Giang cho biết thêm, ở khu vực Đông Nam Á, ngoài Việt Nam, Campuchia, Indonesia, các quốc gia khác cũng đang là những khu vực trồng điều đáng chú ý như Thái Lan và Lào.

Theo một số doanh nghiệp chế biến điều, thời gian qua, do tác động của dịch Covid-19, hàng Việt Nam xuất khẩu gặp tình trạng thiếu container, trong khi chiều nhập lại thừa container rỗng nên doanh nghiệp tranh thủ nhập hàng về. Nhập khẩu điều thô tăng, làm dẫn đến giá thu mua hạt điều tươi trong nước biến động giảm.

Cụ thể, cuối tháng 4, điều khô mua xô tại Bình Phước giảm từ 23.000 đồng. Sang đến đầu tháng năm, điều khô giảm xuống mức 20.000 đồng/kg, điều tươi giảm chỉ còn 18.000-19.000 đồng/kg. Thậm chí, nửa cuối tháng 5, giá điều chìm sâu dưới đáy, chỉ còn 17.000 đồng/kg với điều tươi, điều khô giá 19.000 đồng/kg.

Giá điều tươi tại Đồng Nai cũng đang giảm sâu. Nông dân trồng điều càng khó khăn chồng chất. Tuy giá hạt điều bán trên dưới 23.000 đồng/kg nhưng thu không đủ bù chi vì chi phí đầu tư tăng và điều bị mất mùa nặng.   

T.An