Tướng Maximo Gomez, nhân vật chủ chốt trong các cuộc chiến tranh giành độc lập thế kỷ 19 của Cuba chống lại Tây Ban Nha, từng nói: “Người Cuba hoặc không đạt được mục tiêu - hoặc vượt rất xa”.

Hơn một thế kỷ sau, câu nói đó đã trở thành sự thật. Hòn đảo gặp nhiều khó khăn có tỷ lệ tiêm chủng chống lại Covid-19 cao hơn bất kỳ quốc gia lớn nào trên thế giới.

Vắc xin Soberana-02 của Cuba. Ảnh: Reuters

Hơn 90% dân số Cuba đã tiêm ít nhất một liều vắc xin “cây nhà lá vườn”, 83% tiêm chủng đầy đủ. Trong số các quốc gia có dân số hơn một triệu người, chỉ có UAE đạt thành tích cao hơn.

Giáo sư John Kirk, chuyên nghiên cứu về Mỹ Latinh tại Đại học Dalhousie, Canada, nhận định: “Suy nghĩ về việc Cuba, với 11 triệu dân và thu nhập hạn chế, có thể trở thành cường quốc công nghệ sinh học, có khả năng là điều khó hiểu đối với một người làm việc tại Pfizer. Nhưng đối với Cuba, điều đó hoàn toàn có thể”.

Giống như hầu hết các nước Mỹ Latinh, Cuba biết rằng họ sẽ gặp khó khăn trong việc mua vắc xin trên thị trường quốc tế. Vì vậy, vào tháng 3/2020, với dự trữ ngoại hối giảm mạnh do mất doanh thu từ du lịch và lệnh trừng phạt mới của Mỹ, các nhà khoa học Cuba đã bắt tay nghiên cứu vắc xin. 

Cuba trở thành quốc gia nhỏ nhất trên thế giới phát triển và sản xuất thành công vắc xin Covid-19 của riêng mình. Kể từ đó, đội ngũ nhân sự chất lượng đã nhanh chóng triển khai tiêm vắc xin, cho cả trẻ nhỏ. Việc chủng ngừa trên đảo là tự nguyện.

Số ca nhiễm hằng ngày ở Cuba

Theo các thử nghiệm lâm sàng do Cuba tiến hành vào mùa xuân năm ngoái, cả hai loại vắc xin đều có hiệu quả trên 90%. Chiến dịch vắc xin thành công đã làm giảm tỷ lệ lây nhiễm từ mức cao nhất ở Tây bán cầu vào mùa hè 2021 xuống mức thấp hiện nay (chưa tới 1.000 người/ngày).

Tháng 8/2021, Cuba có hàng trăm người chết vì Covid-19 mỗi tuần. Tuần trước, chỉ có 3 ca tử vong.

Thành công của vắc xin càng nổi bật hơn khi dịch vụ chăm sóc sức khỏe của Cuba gặp nhiều khó khăn. Thuốc kháng sinh khan hiếm đến mức 20 viên thuốc amoxicillin được giao dịch trên thị trường chợ đen với giá tương đương mức lương tháng tối thiểu.

Gregory Biniowsky, luật sư tại Havana, cho biết: “Kể từ cuộc cách mạng năm 1959, người dân Cuba đã bắt tay vào các cuộc đại thập tự chinh tuy kỳ lạ nhưng thành công”.

Trẻ em từ 2 tuổi trở lên có thể tiêm vắc xin ở Cuba. Ảnh: AP

Biniowsky cho biết, một ví dụ điển hình là ước mơ đầu tư một tỷ USD vào công nghệ sinh học của nhà lãnh đạo Fidel Castro sau khi Liên Xô tan rã. “Bất kỳ nhà cố vấn có lý trí nào cũng nói đây không phải là lúc để đầu tư nguồn lực vào một thứ gì đó có kết quả sau 25 năm. Và bây giờ chúng ta đang ở đây… nơi mà những thành quả đầu tư vào công nghệ sinh học cứu sống nhiều người ”.

Hiện tại, tỷ lệ lây nhiễm đang gia tăng lên do Omicron rất dễ lây lan. Các nhà khoa học Cuba chưa công bố hiệu quả của vắc xin chống lại Omicron nhưng đã bắt đầu cập nhật vắc xin chống lại biến thể này.

Trong khi đó, Bộ Y tế Cộng đồng Cuba nhanh chóng theo dõi chiến dịch tiêm vắc xin tăng cường, đặt mục tiêu tiêm gần như toàn bộ người dân 1 mũi vắc xin bổ sung trong tháng này.

Cuba có tổng cộng 971.000 người từng nhiễm Covid-19, hơn 8.000 người tử vong. 

An Yên (Theo Guardian)

Hình ảnh thể hiện vị trí của Việt Nam trên bản đồ vắc xin thế giới

WHO đặt mục tiêu các nước cần có 70% dân số tiêm chủng đầy đủ vào giữa năm 2022. Hiện nay, tỷ lệ này ở Việt Nam vào khoảng 60%.